Proof of Work (PoW) Nedir? Nasıl Çalışır?
Kripto para dünyasının en yaygın kullanılan sistemi olan Proof of Work Nedir? Kelime anlamı iş kanıtı’dır. Basitçe Proof-of-work, Bitcoin ve Ethereum dahil olmak üzere birçok kripto para birimini güvence altına alan blok zinciri tabanlı bir algoritmadır. Şimdi gelin detaylı bir şekilde Proof of Work (PoW) nedir, Proof of Work nasıl çalışır, hangi kripto paralar Proof of Work sistemini kullanılır gibi bilmeniz gerekenleri inceleyelim!
Proof of Work (PoW) Nedir?
Proof of Work (PoW) Nedir? Ademi merkeziyetçilik, kripto para birimleri için orijinal vizyonun önemli bir parçasıydı. Bunu başarmak için, finansal kurumların katılımı olmadan işlemleri onaylamanın bir yolu olması gerekiyordu. Bu zorluğun ilk çözümü Proof of Work (iş kanıtı) olarak adlandırıldı.
Proof of Work (PoW), bir kripto para biriminin blok zincirine yeni işlem blokları eklemenin bir şeklidir. Bu durumda iş, mevcut blok için hedef karma ile eşleşen bir karma (uzun bir karakter dizisi) üretiyor. Bunu yapan kripto madencisi, o bloğu blok zincirine ekleyerek ödül alma hakkını kazanıyor.
Proof of Work, Bitcoin (BTC) tarafından kullanılan fikir birliği mekanizması ile başladı. Güvenliği ile tanınır, aynı zamanda verimsizliği ve ağır çevresel etkisi ile de bilinir.
Proof of Work’ü anlayarak, onu kullanan kripto paraları daha iyi anlayacaksınız. Bu aynı zamanda kriptoya yatırım yaparken paranızı nereye koyacağınızı seçmenize de yardımcı olabilir. Proof of Work’ü tam olarak anlamak için okumaya devam edin.
Proof-of-work nedir? Proof-of-work, Bitcoin ve Ethereum dahil olmak üzere birçok kripto paranın güvenliğini sağlayan algoritmadır. Çoğu dijital para birimi, her kullanıcıyı ve ne kadar paraya sahip olduklarını takip eden merkezi bir varlığa veya lidere sahiptir. Ancak Bitcoin gibi kripto para birimlerinde böyle bir sorumlu lider yoktur. Çevrimiçi para biriminin bir şirket veya hükümet olmadan çalışmasını sağlamak için Proof of Work (iş kanıtı) gereklidir.
Daha spesifik olarak, Proof of Work, sorumlu bir lider olmadan çözülmesi zor olan “çifte harcama problemini” çözer. Kullanıcılar kripto paralarını iki katına çıkarabilirlerse, bu genel arzı şişirir. Diğer kripto paraların değerini düşürür ve para birimi tahmin edilemez ve değersiz hale gelir.
Çift harcama, çevrimiçi işlemler için bir sorundur. Çünkü dijital eylemlerin çoğaltılması çok kolaydır, bu da bir dosyayı kopyalayıp yapıştırmayı veya birden fazla kişiye e-posta göndermeyi önemsiz kılan şeydir.
Proof of Work (PoW) Nasıl Çalışır?
Bitcoin, şimdiye kadar gerçekleşen her Bitcoin işleminin geçmişini içeren ve paylaşılan bir defter olan bir blok zinciridir. Bu blok zinciri adından da anlaşılacağı gibi bloklardan oluşmaktadır. Her blok, içinde depolanan en son işlemlere sahiptir.
Proof of Work, Bitcoin blok zincirine yeni bloklar eklemenin gerekli bir parçasıdır. Bloklar, iş kanıtını yürüten ekosistemdeki oyuncular olan madenciler tarafından çağrılır. Bir madenci her 10 dakikada bir gerçekleşen yeni bir iş kanıtı bulduğunda bu, ağ tarafından yeni bir blok kabul edilir.
İş kanıtını bulmak o kadar zor ki madencilerin bitcoin kazanmak için ihtiyaç duydukları işi sağlamanın tek yolu pahalı, özel bilgisayarlardır. Madenciler, eşleşen bir hesaplama tahmin ederlerse bitcoin kazanacaklardır. Ne kadar çok hesaplama yaparlarsa, o kadar çok bitcoin kazanmaları olasıdır.
Madencilerin amacı, Bitcoin’in mevcut hedefi ile eşleşen bir karma oluşturmaktır. Önünde yeterli sayıda sıfır bulunan bir karma oluşturmaları gerekir. Arka arkaya birkaç sıfır alma olasılığı çok düşüktür. Ancak dünyanın dört bir yanındaki madenciler saniyede trilyonlarca bu tür hesaplamaları yapıyorlar. Bu nedenle bu hedefe ulaşmaları ortalama 10 dakika sürüyor.
Hedefe ilk ulaşan, bir grup Bitcoin kazanıyor. Ardından Bitcoin protokolü, madencilerin elde etmesi gereken yeni bir değer yaratıyor ve madenciler, kazanan iş kanıtını bulma yarışına yeniden başlıyorlar.
Proof of Work dezavantajları
Proof of Work nedir başlığıyla iş kanıtını tanımladıktan sonra var olan birkaç soruna göz atalım.
- Yüksek enerji kullanımı : Bitcoin, Proof of Work nedeniyle tüm İsviçre kadar enerji kullanır. Ve enerji kullanımı, daha fazla madenci bitcoin madenciliğine katıldıkça artmaya devam eder. Ancak bunun bir kısmı yenilenebilir enerji ile destekleniyor.
- %51 saldırıları : Bir maden işletmesi Bitcoin’in madencilik hash gücünün %51’ini biriktirebilirse, o zaman kuralları geçici olarak ihlal edebilir. Kripto paraları iki kez harcayabilir ve işlemleri engelleyebilir.
- Madencilik merkezileştirme : Proof-of-Work, tek bir sorumlu varlık olmadan bir para birimi yaratmakla ilgilidir. Bununla birlikte, pratikte sistem, Bitcoin’in hesaplama gücünün neredeyse %50’sini kontrol eden sadece üç madencilik havuzu ile bir şekilde merkezileştirilmiştir. Ancak geliştiriciler bu sorunu hafifletmeye çalışıyorlar.
Proof of Work örneği
İşte Bitcoin’in, blok zincirinin bütünlüğünü korumak için Proof of Work’ü nasıl kullandığına dair bir örnek.
Bitcoin işlemleri gerçekleştiğinde, bir güvenlik doğrulamasından geçerler ve çıkarılacak bir blok halinde gruplandırılırlar. Bitcoin’in iş kanıtı (PoW) algoritması daha sonra blok için bir karma oluşturur. Bitcoin’in kullandığı algoritmaya SHA-256 denir ve her zaman 64 karakterli karmalar üretir.
Madenciler, blok karma değerinin altında bir hedef karma oluşturan ilk kişi olmak için yarışırlar. Kazanan, Bitcoin’in blok zincirine en son işlem bloğunu ekler. Ayrıca yeni basılan kripto paralar ve işlem ücretleri şeklinde Bitcoin ödülleri alırlar. Bitcoin’in sabit bir maksimum 21 milyon token arzı vardır. Ancak gelecek yıllarda madenciler, hizmetleri için yalnızca işlem ücretleri almaya başlayacaklar.
Bitcoin tarafından kullanılan iş kanıtı (Proof of Work) algoritması, her 10 dakikada bir yeni bir blok eklemeyi amaçlıyor. Bunu yapmak için, madencilerin ne kadar hızlı blok eklediğine bağlı olarak Bitcoin madenciliğinin zorluğunu ayarlıyor. Madencilik çok hızlı gerçekleşiyorsa, hash hesaplamaları zorlaşır. Çok yavaş gidiyorsa, daha kolay hale gelirler.
Hangi kripto para birimleri Proof of Work kullanıyor?
Çoğu kripto para birimi, Proof of Work kullanır. Ancak bazıları ağlarını güvence altına almanın başka yollarını deniyor. İş kanıtına dokunan en popüler kripto para birimleri şunlardır:
- Bitcoin (BTC): 2009’da piyasaya sürülmesinden bu yana ilk kripto para birimidir. Daha sonra gelecekteki birçok kripto para tarafından benimsenecek olan kripto para biriminde Proof of Work (iş kanıtı) kavramını tanıttı.
- Ethereum (ETH): Ethereum, akıllı sözleşme işlevine sahip, merkeziyetsiz bir blok zinciridir. Ether, platformun yerel kripto para birimidir. Ethereum, 2013 yılında programcı Vitalik Buterin tarafından tasarlandı.
- Litecoin (LTC): Bitcoin’in en eski altcoinlerinden veya alternatiflerinden biridir. 2011’de piyasaya sürüldü, Bitcoin’in koduna dayanıyordu ve gelişmiş işlem hızları sunuyor.
- Dogecoin (DOGE): 2013 yılında piyasaya sürülen ve Doge memesine dayanan bir kripto para birimidir. Şaka olarak başlamasına rağmen, sadık bir takipçi kitlesi kazanmaya devam etti.
- Bitcoin Cash
Proof of Work, işlemleri işlemek için güvenli, merkezi olmayan bir yola ihtiyaç duyan kripto para birimleri için tercih edilen fikir birliği mekanizmasıydı. Proof of Stake o zamandan beri daha az enerji kullanımıyla bir alternatif olarak ortaya çıkmış olsa da, Proof of Work hala birçok büyük kripto para tarafından kullanılmaktadır.
Kripto Para Birimleri Neden İş Kanıtına İhtiyaç Duyar?
Tasarım gereği merkezi olmayan ve eşler arası oldukları için, kripto para ağları gibi blok zincirler, hem fikir birliği hem de güvenlik sağlamanın bir yolunu gerektirir. Proof of Work, ağı ele geçirmeyi denemek için çok kaynak yoğun hale getiren böyle bir yöntemdir. Kanıtlama mekanizması olmadan, ağ ve içinde depolanan veriler saldırıya veya hırsızlığa karşı savunmasız olacaktır.
Kripto para piyasasında hakimiyetinizi artırmanız için hazırladığımız, bilmeniz gereken kripto paralar ve terimlerinin bulunduğu “kripto rehber” kategori linkine tıklayarak göz atabilirsiniz!
Son dakika gelişmelerden anında haberdar olmak için bizi Telegram‘dan, Instagram‘dan, Facebook‘tan ve Twitter‘dan takip edip, soru sorabilirsiniz. Sizlerle iletişim kurmaktan keyif duyarız.
